ΚΑΠΝΟΣ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΠΝΟΣ

Ο καπνός προέρχεται από τα αποξηραμένα φύλλα του φυτού nicotiana tabacum, το οποίο φύεται σε πολλά μέρη του κόσμου και στην Ελλάδα.

Τα φύλλα του καπνού περιέχουν μια σειρά από ουσίες από τις οποίες η σπουδαιότερη είναι η νικοτίνη. Η καθαρή νικοτίνη είναι ισχυρό δηλητήριο (60 χιλιοστά του γραμμαρίου είναι δόση θανατηφόρα για τον άνθρωπο).

Συνήθως ο καπνός βρίσκεται σε μορφή τσιγάρου και πούρου, αλλά κυκλοφορεί και στη φυσική του μορφή για πίπα ή για στρίψιμο τσιγάρου στο χέρι. Υπάρχει επίσης και καπνός για μάσηση.

Ιστορικά στοιχεία

Το κάπνισμα διαδόθηκε στην Ευρώπη από τους εξερευνητές του Νέου Κόσμου. Οι αυτόχθονες κάτοικοι της Αμερικής, οι Ινδιάνοι, είχαν τη συνήθεια να χρησιμοποιούν τον καπνό για λόγους ευφορικούς, θεραπευτικούς και θρησκευτικούς.

Παρ’ όλες τις αρχικές αντιδράσεις στη χρήση του καπνού, η συνήθεια του καπνίσματος της πίπας διαδόθηκε στην Ευρώπη. Το τσιγάρο μαθεύτηκε από τον πόλεμο της Κριμαίας, οπού οι στρατιώτες είδαν τους Τούρκους να τυλίγουν καπνό σε χαρτάκια.

Με τη βιομηχανοποίηση του τσιγάρου, η συνήθεια του καπνίσματος επεκτάθηκε σε όλα τα στρώματα του πληθυσμού.

ΑΜΕΣΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Ο καπνός περιέχει πάνω από 1200 διαφορετικές χημικές ουσίες, 5% των οποίων είναι το μονοξείδιο του άνθρακα. Περιέχει επίσης πίσσα και νικοτίνη. Όλο το μονοξείδιο του άνθρακα, το 90% της νικοτίνης και το 70% της πίσσας κατακρατείται από τους πνεύμονες όταν καταπίνεται ο καπνός.

Η νικοτίνη είναι μία πολύ δηλητηριώδης ουσία, που επιδρά στην καρδιά, στα αιμοφόρα αγγεία, στο στομάχι, στα νεφρά και στο ΚΝΣ (Κεντρικό Νευρικό Σύστημα). Η νικοτίνη προκαλεί αίσθηση χαλάρωσης, βοηθάει το χρήστη να αντιμετωπίσει αγχογόνες καταστάσεις και ανιαρές εργασίες. Ο ρυθμός της καρδιάς και η πίεση αυξάνονται ενώ η όρεξη μειώνεται. Αυτοί που δοκιμάζουν για πρώτη φορά να καπνίσουν μπορεί να παρουσιάσουν ναυτία και εμετούς.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Η ανοχή αναπτύσσεται γρήγορα στον καπνιστή. Όποιος αρχίζει το κάπνισμα έχει γρήγορα την ανάγκη να αυξήσει τα τσιγάρα, μέχρις ότου σταθεροποιηθεί σε έναν αριθμό τσιγάρων την ημέρα.

Το κάπνισμα προκαλεί σωματική και ψυχική εξάρτηση. Με τη διακοπή του καπνίσματος παρουσιάζονται συμπτώματα στέρησης, όπως ανησυχία, ευερεθιστότητα και μελαγχολία, τα οποία υποχωρούν αμέσως με την επανάληψη του καπνίσματος.

Το κάπνισμα ευθύνεται επίσης, -άμεσα ή έμμεσα- και για πολλές σωματικές ασθένειες, όπως καρδιοαγγειακές παθήσεις, καρδιακές ανακοπές, κακή κυκλοφορία του αίματος, έλκη, παθήσεις του λάρυγγα, βρογχίτιδες, εμφύσημα και καρκίνο του στόματος, του λάρυγγα και του λαιμού.

Το κάπνισμα μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γονιμότητα στις γυναίκες. Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι τα μωρά των γυναικών που καπνίζουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ελλειποβαρή και οι πιθανότητες για πρόωρο θάνατο αυξάνονται.

ΤΟ «ΠΑΘΗΤΙΚΟ» ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένας μεγάλος προβληματισμός σχετικά με τα δικαιώματα των μη-καπνιστών απέναντι στην αθέλητη εισπνοή του καπνού στους δημόσιους χώρους και στους χώρους εργασίας. Ο προβληματισμός ξεκίνησε από τη διαπίστωση ότι οι μη-καπνιστές, που συμβιώνουν με καπνιστές, επηρεάζονται αρνητικά από τον καπνό που υπάρχει στο περιβάλλον τους. Αυτό το φαινόμενο συνήθως αναφέρεται με τον όρο «παθητικό» κάπνισμα.